Thứ Tư, 19 tháng 3, 2008

Laptop $100 có thể làm thay đổi nền giáo dục.



* Liệu có một môn học/ hoặc cần một môn học gọi là môn “tin học” ở nhà trường phổ thông không?
* Máy tính đem lại cái gì và làm thay đổi điều gì cho quan niệm dạy và học ở trường phổ thông?
* Có cần và có thể trang bị máy tính đủ cho trẻ em học tập không?
* Những vấn đề trang bị máy tính cho trường học ở các nước đang phát triển gặp phải vấn đề gì? Có khả năng giải quyết vấn đề đó được không?
.v.v.
Nội dung cuộc thảo luận trên mạng sau đây được tôi lấy từ nguồn
http://www.olpctalks.com/seymour_papert/seymour_papert_usinfo.html
có thể rất hữu ích cho các bạn muốn tìm hiểu về những vấn đề “giảng dạy tin học ở trường phổ thông”, như cách người ta hiện nói.

Đây là một cuộc thảo luận , gần giống với một cuộc phỏng vấn giữa nhiều người – có lẽ là ở nhiều nước – với Seymour Papert. Đồng ý hay không đồng ý với các quan điểm nêu ra trong cuộc thảo luận chưa phải là vấn đề bạn hay tôi cần quan tâm. Cái mà các bạn cần quan tâm là cách tổ chức học tập về một vấn đề. Vì lẽ đó trong bài dịch này tôi sẽ giữ nguyên diễn tiến của cuộc thảo luận, như một nguyên mẫu của một quá trình tổ chức học, của một phương pháp học hiện đại. Còn nếu bạn quan tâm tới việc bảo vệ hay phê phán các quan điểm nêu ra ở đây xin chờ các bản dịch tôi sẽ đưa ra khi nào tôi có thể dịch xong – Đó là một công việc cần thời gian và khá cực nhọc trong hoàn cảnh tôi bị chèn ép bởi nhiều công việc sự vụ ngán ngẫm và chán phèo khác. Tuy nhiên tôi sẽ cố gắng. Trong trường hợp các bạn muốn xem trước nguyên văn bằng tiếng Anh xin truy cập:

1) www.cite.hku.hk/events/doc/2003/edu-ministry.doc
Construct Knowledge and Nurture Creativity Education Theory and Case studies
Eugene J. Zhang
Former NASA engineer, Author of “Young Robotics Engineer”
International Robot Olympiad Committee Member
Managing Director – Semia Technology Limited
semia@hktrade.com

2) www.stager.org/articles/acecshark2006.html
Has educational computing jumped the sharK?
Gary S. Stager
Pepperdine University Graduate School of Education and Psychology 21825 Barbara St. Torrance, CA 90503 USA Email: gary@stager.org
Presented at ACEC 2006 - Cairns, Australia - October 2, 2006
Các bạn cũng có thể tìm thấy các bài báo, công trình của Seymour Papert tại:
trong đó có bài đáng xem nhất - theo thiển ý của tôi - là :

(hết phần của Vương Đức Bình)
Seymour Papert, giáo sư danh dự tại Phòng thí nghiệm Phương tiện truyền thông của Học viện Kỹ Thuật Massachusetts (MIT) và là cố vấn cho dự án "Một máy tính xách tay cho mỗi trẻ em"(One Laptop Per Child - OLPC), trả lời các câu hỏi về thiết bị có thể làm thay đổi việc giáo dục tại các nước đang phát triển trong trang Webchat USINFO số ngày 14 tháng 11.

Tiếp sau đây là bản tốc kí (cuộc trao đổi đó):
U.S. DEPARTMENT OF STATE
Văn phòng các chương trình tin học quốc tế
Bản sao USINFO Webchat
Sự phát triển kỹ thuật số: Bằng cách nào Laptop 100 USD có thể làm thay đổi việc giáo dục.
Khách mời: Seymour Papert.
Ngày: 14 tháng 11 năm 2006
Thời gian: 9:30 sáng (giờ phía đông)

Điều phối viên: Hôm nay chúng tôi mời các bạn đến với Webchat “Dự án Một laptop cho mỗi trẻ em – OLPC project”. Tiến sĩ Seymour Papert là một cố vấn của dự án, và chúng tôi cảm ơn ông đã kết nối với chúng tôi. Các bạn có thể có thể đặt ra các câu hỏi cho tiến sĩ Papert vào bất kì lúc nào, sau đó xin kết nối với chúng tôi trong khoảng từ 9:30 sáng đến 10:30 sáng (giờ phía đông) ngày 14 tháng 11 để xem các trả lời của ông.

Seymour Papert: Hôm nay chúng ta sẽ nói về sáng kiến mang lại máy tính xách tay cho mọi trẻ em trên toàn thế giới. Mọi người sẽ hỏi tại sao, tại sao bạn lại muốn trao máy tính cho trẻ em tại nhiều nơi mà ở đó ngay cả để có sách còn khó nữa là?
Nếu các bạn nghĩ về những người làm việc với tri thức – làm việc với tri thức theo nghĩa mọi công việc liên quan đến viết lách, con số hoặc với thông tin – là mọi người, trừ bọn con nít, buộc phải dùng máy tính như một phương tiện tự nhiên thì câu trả lời là … rằng bạn đã đặt sai câu hỏi.
Ai cũng biết đấy là cách hiệu quả để làm việc với tri thức. Vậy, nếu chúng ta muốn đưa trẻ em của thế giới vào nền kinh tế tri thức, xã hội tri thức thì máy tính là cái duy nhất để làm điều đó.

Hỏi [MLS86]: Nếu tôi sống ở một nước tại đó tôi muốn có các laptop này, bằng cách nào tôi có thể có chúng chứ? Chính phủ của tôi có mua chúng không hoặc mỗi trường học có thể mua chúng không?

Trả lời: Vào thời điểm này chỉ có các chính phủ là có thể mua chúng. Các kênh thương mại muốn có thứ này hoặc các máy tương tự sẽ được phát triển sau.

Hỏi [JACorrea]: Tôi có nghe nói đến laptop chạy Linux. Ông có xem xét đến việc tạo ra phiên bản chạy Windows CE? Cũng vậy, cái laptop này sẽ cần các phần mềm đặc biệt hoặc nó có thể chạy các phần mềm xử lí văn bản, bảng tính hay các phần mềm khác (mà) ông có thể chạy trên bất kỳ hệ thóng Linux nào khác?

Trả lời: “Ông có xem xét đến việc tạo ra phiên bản chạy Windows CE?”
MỌI SỰ LỰA CHỌN ĐỀU ĐÃ ĐƯỢC XEM XÉT MỘT CÁCH CẨN THẬN. Microsoft đã được trao một cơ hội để tạo ra một hệ điều hành. Nhưng nó phải là mã nguồn mở và họ đã từ khước (việc ấy). Dĩ nhiên là người dùng có toàn quyền thay đổi hệ điều hành.
Trả lời: “nó có thể chạy các phần mềm xử lí văn bản, bảng tính hay …”
Nó sẽ được giao với một bộ các thứ hay ho như thế.

Hỏi [Yahya]:Ông tính duy trì việc sử dụng các Laptop này bằng cách nào trong các cơ sở của chúng tôi trong một thực tế kinh nghiệm là chúng tôi bị sự cố về điện hoài?

Trả lời: Hai đáp ứng đối với sự cố về điện:
- Mức tiêu thụ năng lượng thật thấp để có thể hoạt động lâu hơn bằng pin.
- Máy phát điện quay tay (giống như radio dùng quạt gió) để cung cấp cho pin.

Hỏi [Martha]: Đây là một ý tưởng dị thường, nhưng những hỗ trợ kỹ thuật gồm những gì? Chắc chắn là các máy tính – phần cứng hay phần mềm - lúc nào đó có thể trở nên rối nùi.

Trả lời: Tôi tin vào “Sức mạnh của con trẻ”. Hệ thống giáo dục của chúng ta đánh giá thấp con trẻ. Nó “trẻ dại hóa” chúng bằng cách giả thiết là chúng không đủ năng lực. Một đứa trẻ 8 tuổi có thể thực hiện đến 90% hỗ trợ kỹ thuật và 100% đối với đứa 12 tuổi. Và điều này không phải là sự bóc lột con trẻ: nó cho chúng một kinh nghiệm học tập mạnh mẻ.

Điều phối viên: Chúng ta sẽ trở lại trong vài phút nữa. Như các bạn thấy, Tiến sĩ Papert đã trả lời một số các câu hỏi đầu tiên.

Hỏi [Daniel Iglesias]: Dự án OLPC về sử dụng Laptop 100 USD trong giáo dục bao gồm những gì? Cái giá đó có bao gồm cả phần mềm giáo dục không?

Trả lời: Dĩ nhiên ở đây là một trường đại học, một máy tính phổ biến nối với Interrnet. Vì vậy mọi thứ phần mềm được xem xét như phần mềm giáo dục đều có (cài đặt). Nhưng một câu trả lời sâu hơn cho câu hỏi này là một phần mềm “đúng” là phần mềm giáo dục thì không phải là phần mềm làm riêng cho trẻ em.
Trình duyệt web là một phần mềm giáo dục tại vì nó cho mọi người ở mọi lứa tuổi lấy được thông tin. Một chương trình máy tính, đơn giản như ngôn ngữ LOGO hoặc squeak, là phần mềm giáo dục bởi vì nó cho phép mọi người ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em, thu được kinh nghiệm làm chủ được máy tính.
Vâng, vậy thì câu trả lời của tôi là: một phần mềm giáo dục đúng là một phần mềm giáo dục không phải là thứ được làm cho các trường học mà là thứ được làm cho mọi người.

Hỏi [Charbax]: Mỗi trường học một server sẽ làm việc ra sao? Phải chăng bao gồm một đĩa cứng bự sự mà mọi học viên chia sẻ để lưu trữ các file “bự sự” của họ? Phải chăng nó chứa các nội dung như video tải về từ Interrnet? Phải chăng Google tạo ra phiên bản Laptop 100 USD cho Google Video Player?

Trả lời: Vâng, Mỗi trường học sẽ có một server có thể lưu trữ tạm một khối lượng lớn thông tin. Tôi không biết gì về Google.

Hỏi [Talas Ordosu]: Giá hệ điều hành đó cở chừng bao nhiêu?

Trả lời: Nó được xem như một thành phần của máy tính: miễn phí.

Hỏi [Bishkek_IRC I am Manas]: Ông đã trả lời rằng chỉ có chính phủ mới có thể mua nó, nhưng tại sao các văn phòng và các tổ chức không thể mua nó?

Trả lời: Chúng tôi đang phải làm cho hoạt động này đơn giản đến mức có thể được, và như vậy để bắt đầu chúng tôi chỉ có thể làm với các đơn hàng rất lớn. Chúng tôi không thể chế tạo đủ cho mọi người ngay trong một lúc. Vậy thì cách dễ nhất là có các đơn hàng cả triệu máy một lần của các chính phủ, (đơn hàng) có ưu tiên.

Hỏi [Robert]: Quả thật là một ý tưởng lớn để thay đổi nền giáo dục, đặc biệt là ở các quốc gia như I-rắc hoặc Afghanistan.

Hỏi [Kuba]: Tôi thấy ông vừa cho rằng hiện nay chỉ có các chính phủ là có thể mua chúng (Laptop 100 USD). Xin tha thứ cho sự bi quan của tôi nhưng nhiều chính phủ ở các nước cần tăng cường kỹ thuật nhất lại vô đạo và không đáng tin cậy. Có gì ngăn ngừa rằng các máy tính này lại không tái xuất hiện ở các chợ địa phương hoặc bị sử dụng sai bởi chính phủ hoặc các quan chức vô đạo. Sự bảo an là gì?

Trả lời: Chúng tôi đang làm bằng mọi cách tốt nhất để máy tính đến được mọi trẻ em trên thế giới. Chúng tôi không có quyền lực kiểm soát xem chính phủ nào là vô đạo. Có sự bảo an. Các máy móc được bảo an bằng nhiều cách để chống lại sự ăn cắp, nhưng cuối cùng nếu chính phủ của các nước không bảo vệ nó, thì chúng tôi không có việc gì phải làm ở đó cả. Một sự bảo vệ chống lại kẻ cắp là các máy tính này sẽ không giống với bất kì máy tính nào khác. Và bởi vì chúng chỉ được bán cho các chính phủ, kẻ nào có một cái máy tính ăn cắp sẽ lộ rõ mười mươi trước sự dò xét của mọi người.

Hỏi [Talas Ordosu]: Tôi có một câu hỏi căn bản là ai sẽ trả cho chi phí Internet ở các nước nghèo?

Trả lời: Các máy tính sẽ có mạng cục bộ thiết kế sẳn bên trong sao cho mọi máy tính trong một thôn hoặc một làng có thể nói chuyện với nhau và có thể kết nối với trường học không cần thông qua Internet. Thế thì giao tiếp cục bộ là miễn phí. Chả ai phải trả cái gì cho nó cả. Giao tiếp Internet là cái gì ở ngoài tầm kiểm soát của chúng tôi.

Trả lời: Tôi hoàn toàn đồng ý với Robert, và chúng ta tin rằng, về lâu dài, trao máy tính cho mọi trẻ em trên toàn cầu sẽ làm giảm hổn loạn và bạo lực.

Hỏi [Charbax]: Camera được thiết kế sẳn có thể dùng cho hội nghị video không và trẻ em có thể làm một vài phim mà chúng có thể đưa lên Interrnet không?

Trả lời: Nó có thể dùng cho hội nghị video. Vâng, vâng …Trẻ em sẽ có khả năng làm phim mà chúng có thể đưa lên các máy tính (trong mạng) cục bộ khác và lên net.

Hỏi [George Wilcox]: Tôi làm việc với Bộ giáo dục Thái Lan. Ai là người họ cần liên hệ để đặt những đơn hàng lớn?

Trả lời: Chính phủ Thái Lan đang sẳn sàng đàm phán với OLPC. Tôi sẽ có mặt ở Thái, tôi nghĩ rằng … trong tuần đầu tháng 12, và có lẽ ông sẽ muốn gởi e-mail cho tôi. Có thể chúng ta sẽ gặp nhau. Tôi sẽ ở đó trong bốn ngày. Xin làm ơn, thưa ông Wilcox, gởi cho tôi địa chỉ của ông trong e-mail để chắc rằng chúng ta có thể tiếp xúc với nhau.

Hỏi [davehat]: Khái niệm OLPC ăn khớp với các ý tưởng của ông về cách trẻ em học tập gần đến mức nào? Hơn nữa, đặt ra tiêu điểm học tập hướng tới trẻ em, hoặc “qua công việc” - Vai trò của lớp học và của người dạy là gì trong một quốc gia “Mỗi trẻ em một máy tính”?

Trả lời: Khái niệm OLPC hiện thực ý tưởng rằng trẻ em có thể gánh lấy sự học của bản thân. Làm phim, giao tiếp, tạo các chương trình của riêng mình, trẻ em của chúng ta sẽ gánh lấy tri thức. Tôi tin rằng, có các máy tính của riêng mình – mõi trẻ em sở hữu máy tính và có nó suốt ngày – là cách duy nhất chúng ta có thể trao quyền học tập thực sự theo hướng lấy người học làm trung tâm.
Vai trò của người thầy trở thành người cùng học. Để rồi, người dạy, như một cách nói, là kẻ trưởng thành với các kinh nghiệm học tập sẽ kết nối với trẻ em khi học các bài mới mà chẳng ai trong họ đã biết qua trước đó (bài này).
Và đó là cách tốt nhất để học tập, học tập với người nào đó đã có kinh nghiệm.

Hỏi [Talas Ordosu]: Nếu ông lập kế hoạch để cung cấp laptop cho mọi trẻ em trên thế giới ông phải cần một sự hỗ trợ tài chính khổng lồ, thế ai là người tài trợ?

Trả lời: Sự kết nối sẽ là không dây. Mỗi máy tính có thể nhận và gởi các thông tin không dây. Vậy thì mọi máy tính trong một khu vực, giả thiết rằng luôn luôn có một máy tính khác trong phạm vi một kilometre quanh bạn, mọi máy này sẽ tự động kết nối (không dây). Ông hỏi về sự hỗ trợ tài chính cho việc cung cấp laptop cho trẻ em toàn cầu. Tôi thấy có hai phần của câu trả lời. Một là, các quốc gia giàu có của thế giới phải cung cấp laptop cho mỗi trẻ trên toàn cầu. Hai là, tuy nhiên, trong bất kì trường hợp nào, theo cái nhìn của tôi rằng laptop đã trở thành rẻ đến nổi mọi quốc gia đều có khả năng ban phát nó cho trẻ em..
Chúng ta có thể làm cho nó (máy tính) đủ rẻ sao cho cái gì đang sẳn sàng chi trong giáo dục hiện nay sẽ cũng đủ rẻ một kiểu như vậy sao cho nó có thể cung cấp máy tính trong phạm vi ngân sách hiện dành cho giáo dục[1].

Hỏi [dc]: Nhiều người đặt tiêu điểm trên hỗ trợ kỹ thuật, phân phối, và những thứ tương tự. Nhưng đây là một dự án học tập. Ông nghĩ điều gì dân chúng có thể làm để thực sự cải thiện môi trường học tập của trẻ em sẽ nhận các laptop?

Trả lời: Tôi hy vọng rằng sự kết nối sẽ cho phép mọi người có hiểu biết đặc biệt trong cộng đồng làm cho điều này khả thi cho trẻ em như là một phần của sự học tập của chúng.
Sự kết nối của các máy tính đó và thực tế là các máy đó ở nhà của bọn trẻ sẽ làm chuyển đổi toàn bộ cộng đồng, dù là một thôn xóm bé tẹo hay một thành phố lớn, thành một cộng đồng học tập.
Ý tôi là tất cả ai muốn đều có thể chia sẻ tri thức và tham gia vào việc giúp đở người khác học tập.
Hỏi[George Wilcox]: Trong các chính phủ khác nhau ai là người mà với một sự liên hệ có thể tìm ra người đang nhận các máy tính đó?
Trả lời: Bộ Giáo Dục biết. Nếu ông không thể lấy thông tin ở đó, hãy gởi (cho tôi) e-mail và tôi sẽ cố gắng thử tìm cái đó cho ông.
Hỏi [Jean2]: OLPC có kế hoạch nào để tái chế các PC100 USD đó sau khi chúng bị hỏng hoặc trở nên lỗi thời? Tôi phát ốm khi nghĩ đúng là hàng triệu máy tính bằng nhựa không thể tự hủy và các chi tiết độc hại của chúng làm suy kiệt đất đai, rút vào nước ngầm, trẻ con nhặt chúng lên. Cảm ơn.
Trả lời: Chúng tôi hết sức bận tâm về chuyện môi trường nhưng chúng tôi không thể giải quyết mọi việc cùng một lúc được. Tốt hơn hết nên đưa các máy tính đó đến tay của bọn trẻ thay vì ngồi và bận tâm làm sao giải quyết bài toán loại bỏ trước khi nó (máy tính) đến được đó.
Hỏi [Talas Ordosu]: Có loại màn hình siêu bảo vệ nào có thể cung cấp một sự bảo vệ tuyệt vời không?
Trả lời: Tôi không nghĩ rằng sự bảo vệ dành cho màn hình là cần thiết. Không có bằng chứng cho thấy màn hình gây bất kì nguy hại nào cho ai. Và như vậy chẳng cần một loại bảo vệ siêu việt nào cả.
Hỏi [Charbax]: Xin ông đưa lên thêm một số video về các thiết bị của OLPC. Chúng tôi rất háo hức xem nó trông như thế nào, hoạt động ra sao, phản ứng đầu tiên như thế nào và ... nhiều hơn nữa. Tôi nghĩ video trên Internet là cách hay nhất để OLPC giữ các người hâm mộ được cập nhật (thông tin) và nhiều người trở nên thích thú hơn.
Hỏi [Talas Ordosu]: Tôi không rõ lắm là trẻ em có được cấp miễn phí laptop hay không hay là ông cho rằng 100 đô la không phải là một món tiền lớn và ai cũng có thể đủ khả năng có nó.
Trả lời: Các chính phủ vừa thảo luận về vấn đề này với OMPC[2] đã thảo luận nó như là một phần của dự án trao miễn phí máy tính cho trẻ em. Cách tôi suy nghĩ về giá của máy tính là, nếu một máy tính 100 USD có thể sử dụng trong 5 năm, tức 20 USD/năm. Trong vài năm tới, chúng tôi sẽ chế tạo các máy tính 50 USD sử dụng trong 10 năm tức 5 USD/năm, và mọi nước có thể đủ khả năng trao thứ miễn phí này cho trẻ em của họ. Còn họ có làm hay không là ngoài tầm kiểm soát của chúng tôi.
Hỏi [Charbax]: Ông cũng có thử nghiệm WiMax trong các thiết bị chứ? Có khả năng mạng lưới WiMax không? WiMax di động tiêu thụ pin như thế nào so với WiFi?
Trả lời: Khả năng mạng lưới đang được thử nghiệm kỹ lưỡng. Máy tính (này) dùng rất ít năng lượng pin so với bất kì máy tính nào khác đang có (dùng) cho liên lạc.
Hỏi [Kuba]: Chương trình này trông giống như một ví dụ khác của hiệu ứng “trò chơi nhảy cóc” của kỹ thuật vượt quá các điều kiện thực tế. Với suy nghĩ đó, liệu dự án của ông có giữ liên hệ với cộng đồng phát triển quốc tế và các tổ chức phi chính phủ (NGO Non-Government Organization) sao cho thời gian và nguồn lực được sử dụng một cách hiệu quả nhất. Có thể là sự phí phạm nếu để các NGO xúc tiến phân phối “bảng đen” trong khi họ có thể băng tới trước nhiều năm và giúp phổ biến các máy tính đó.
Trả lời: Tôi nghĩ rằng dự án này là khác biệt so với mọi dự án vĩ mô khác về đem lại kỹ thuật cho các nước đang phát triển. Lý do ở chỗ cái kỹ thuật sẽ nằm trong tay của trẻ em – trong tay của người dân muốn học để sử dụng nó vì lợi ích của chính họ. Và tôi nghĩ sự sáo rổng cho rằng dự án phát triển lớn sẽ không thực hiện được tại vì đi quá khả năng thực tế của dân chúng, sẽ không thể áp dụng cho trường hợp này bởi vì trẻ em chính là các điều kiện thực tế. Trẻ em muốn học, và chúng luôn là các học viên tốt nhất.
Hỏi [Michael]: Có một điều trẻ em – và nhiều người lớn – đôi khi có vẻ như phải vật lộn với cách bố trí của bàn phím QWERTY, cái laptop mới này sẽ cung cấp sự bố trí thay thế chứ, chẳng hạn như ABCDE .v.v.?
Trả lời: Bàn phím sẽ là QWERTY. Kinh nghiệm cho thấy khi trẻ em có máy tính suốt thì làm chủ bàn phím không phải là một vấn đề. Nó chỉ là vấn đề khi chúng chỉ được truy cập máy tính một cách giới hạn ở phòng học, dưới sự giám sát của các thày cô. Khi máy tính là của riêng chúng và chúng hảnh diện vì nó và chúng muốn sử dụng nó, chúng sẽ học làm sao để sử dụng nó.
Hỏi [Bishkek_IRC Manas]: Lại nữa, có nguy hại nào không cho sức khỏe trẻ em (sự phát triển tâm lí) khi sử dụng máy tính suốt ngày suốt tháng?
Trả lời: Không có bằng chứng cho thấy có bất kỳ nguy hại nào.
Hỏi [Talas Ordosu]: Phải chăng điều này dẫn đến người dân nào cũng có nghĩa vụ dạy học?
Trả lời: Chắc chắn là thày cô ở mọi nước phải có nghĩa vụ dạy học rồi. Nhưng đem máy tính về nhà có nghĩa là toàn bộ cộng đồng có thể trở thành có nghĩa vụ dạy học.
Hỏi [Charbax]: Việc hỗ trợ trình chiếu video của thế hệ Laptop 100 USD đầu tiên tốt ra sao? Nó có thể chạy DivX và trình chiếu ở mức phân giải DVD?
Trả lời: Trình chiếu video tốt ra sao. Được rồi, nó sẽ không tốt như các màn hình chất lượng cao đang tồn tại trên thế giới. Nhưng nó sẽ tốt hơn đủ cho mọi thứ tôi từng làm với máy tính, và tôi nghĩ nó sẽ tốt hơn cái đủ tốt để là một công cụ học tập vĩ đại cho trẻ em.
Hỏi [Talas Ordosu]: Sẽ có điều phối viên nào không hoặc một kiểu kiểm soát nào đó bởi vì một số trẻ em kì quái và có thể quay từ giáo dục qua giải trí (không học mà chơi game hoặc xem phim con heo)?
Trả lời: Chúng tôi hình dung 100 triệu laptop vào tay của trẻ em chỉ trong ít năm thôi. Thiệt là vô phương cho chúng tôi ngay cả nghĩ đến điều phối hết tất cả cái gì bọn trẻ đó đang làm. Không còn nghi ngờ gì nữa trong mỗi quốc gia và mỗi cộng đồng một số hành động có tính chất địa phương sẽ được thực hiện, và đó là cách thích hợp nhất phải làm. Tôi muốn sửa sai cho cái tôi vừa nói. Loại điều phối thích hợp nhất chính là bản thân bọn trẻ. Chính tự bọn trẻ có thể kiểm soát về cách sử dụng máy tính tốt nhất, và ngăn ngừa cái được ông gọi là sự kì quái.
Hỏi [Talas Ordosu]: Có khi nào ông nghĩ rằng ông sẽ là kẻ đồng tình với các nhà cung cấp dịch vụ Interrnet và các công ty điện thoại di động không?
Trả lời: Có.
Hỏi [Edward.Cuffy]: Chúng ta có thể nới rộng chương trình này cho Liberia không, nơi mà Bill Gates vừa mới hứa hẹn xây dựng 15 trung tâm máy tính học tập trên toàn cõi Liberia cho trẻ em là những người theo thống kê hiện nay đã được chứng minh là nguồn tài nguyên về nhân lực có kỹ năng cần thiết cho kinh tế Mỹ. Chương trình Diversity Visa đã chứng minh điều đó và người Liberia đã chứng minh họ đáng giá ở Mỹ
Trả lời: Chúng tôi hy vọng chính phủ Liberia liên kết với cách tiếp cận OLPC. Chúng tôi hy vọng mọi thứ Bill Gates làm sẽ không phải là sự cạnh tranh. Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng xây dựng 15 trung tâm máy tính học tập ở nước đó, dĩ nhiên, là rất tốt, tốt hơn là không có gì. Nhưng tốt nhất vẫn là mỗi trẻ em có cho mình một máy tính.
Hỏi [Michael]: [Thêm nữa] Logo và squeak. Tôi tin là một số trường học có kinh nghiệm thành công cho trẻ em lập trình phim Flash. Có kế hoạch nào không cho môi trường lập trình Flash của Laptop?
Trả lời: Tôi tin là chúng tôi có thể làm tốt hơn Flash. Chúng tôi chắc chắn sẽ có phần mềm viết cho các máy tính này làm được mọi thứ Flash đã có thể làm.
Hỏi [Charbax]: Bọn trẻ có thể tự động tải xuống và cài đặt các nâng cấp cho phần dẽo và phầm mềm không?
Trả lời: Nguyên lí của chúng tôi là mở, mở, mở. Trẻ em có thể tải xuống bất cứ thứ gì và mọi thứ.
Hỏi [Bishkek_IRC]: Có hạn chế độ tuổi sử dụng Laptop không? Tôi muốn nói từ tuổi nào thì có thể sử dụng các máy tính?
Trả lời: Tôi hỏi một câu hỏi khác. Có tuổi nào để được sử dụng sách, bút chì hay giấy? Câu trả lời hiển nhiên là không. Cái cần làm là phát triển các nội dung và hoạt động thích hợp cho các tuổi nhỏ, nhưng không cần hạn chế nào về tuổi.
Hỏi [davehat]: Ông nghĩ sao về lời kêu gọi hiện nay của Hội đồng quốc gia các nhà giáo dạy toán (NCTM - National Council of Teachers of Mathematic) rằng các trường nên thay đổi tiêu điểm từ suy nghĩ sáng tạo sang trở về dạy các kỹ năng cơ bản.
Trả lời: NCTM chưa hiểu vai trò của máy tính. Có lẽ NCTM vẫn còn thuộc về thế kỹ XX, nếu không phải là còn xa trước đó. Tôi nghĩ lời kêu gọi của NCTM hoàn toàn sai. Tôi nghĩ lí do tại sao có sự xung đột giữa suy nghĩ sáng tạo và toán học cơ bản là vì họ vẫn cố gắng làm toán bằng viết chì và giấy. Trong môi trường viết chì và giấy, rất khó mà sáng tạo với toán học. Cái đóng góp lớn nhất của máy tính là bây giờ có thể dùng các ý tưởng toán học để làm các thứ mà bọn trẻ quan tâm. Làm ra các trò chơi của mình, Làm ra tác phẩm nghệ thuật, Chuyển toán học trong các hoạt động này thành các công cụ hữu ích cho cái gì đó bọn trẻ thực sự quan tâm.
Đó là bí mật của giáo dục toán học. NCTM đúng là bị mù bởi vì họ giả thiết rằng toán học luôn luôn phải làm bằng viết chì và giấy. Họ không chịu hiểu rằng máy tính đang làm thay đổi sân chơi.
Hỏi [wunschmm]: Huấn luyện thày và trò sử dụng Laptop ra làm sao?
Trả lời: Nói cho cùng, họ tự huấn luyện lấy họ. Người này sẽ dạy người kia. Có cả đống, cả chục triệu người trên thế giới mua máy tính và học cách sử dụng nó mà chả có ai dạy cho họ cả. Tôi có niềm tin vào năng lực học tập của trẻ em.
Hỏi [Larisa]: Đứa con trai 12 tuổi của tôi khá nhuyển với máy tính và Internet. Ý là, Tôi đã mua cho nó một cái laptop. Nó muốn học tiếng Anh (tiếng Pháp, tiếng Nga, tiếng nào đó) với bạn của nó mà gia đình đó không có khả năng sắm máy tính. Ông nghĩ nên bắt đầu như thế nào? Chúng cần lời khuyên của tôi (trong nước tôi một số trẻ vẫn còn xem cha mẹ là cố vấn số một và tốt nhất :) ) Làm sao để tôi có thể giúp chúng thực hiện điều đó một cách hiệu quả nhất?
Trả lời: Thưa bà Larisa, tìm một cái máy tính ở đâu đó, cũ cũng được, chậm cũng được. Tìm một cái máy tính và cho bọn trẻ đó dùng nó để cài phần mềm trong các ngôn ngữ khác nhau và đặc biệt là để chat với những đứa trẻ khác trong các ngôn ngữ khác.
Hỏi [Bishkek_IRC]: Nếu chúng tôi làm bằng phương pháp của ông thì chúng tôi có thể tìm tài liệu ở đâu?
Trả lời: Google [và] theo thời gian đưa ra các máy tính chúng tôi sẽ đặt các site để tìm kiếm tài liệu học tập. Tôi đang làm việc vất vã cho dự án này. Hiện nay số lượng các tài liệu học tập xuất hiện trên Internet thì mênh mông. Nhưng cái đang thiếu là một chỉ dẫn cho phép tìm kiếm những mảnh phù hợp với các mục đích riêng lẻ. Chúng tôi đang đối phó với bài toán này.
Điều phối viên: Trao đổi hôm nay là kì đầu trong chuỗi ba kì “Sự phát triển kĩ thuật số”. Hãy kết nối với chúng tôi cho lần trao đổi kế tiếp “Sự phát triển kĩ thuật số: Tự do ngôn luận, Internet, và sự kiểm duyệt trong không gian điều khiển”. Cuộc trao đổi diễn ra vào ngày mai, 15 tháng 11 lúc 15:30 GMT. Tìm hiểu qua webchats của chúng tôi.
Q [Talas Ordosu]: Hiện nay người ta đánh cắp ý tưởng và kỹ thuật của ai đó rất nhanh. Ông có bao giờ nghĩ đến một vấn đề - Sẽ ra sao nếu chương trình này hoạt động và đẻ ra nhu cầu, có thể ai đó quyết định kiếm tiền nhẹ nhàng bằng cách cung cấp các laptop 100 USD kém chất lượng?
Trả lời: Nếu người ta đánh cắp ý tưởng rằng các máy tính có thể rẻ, chúng tôi sẽ vui lòng lắm. Mục đích của chúng tôi không phải là khống chế thị trường. Chúng tôi muốn thấy các máy tính đến được các nơi. Nếu người ta làm các máy tính kém chất lượng, chúng tôi quả quyết là trẻ em trên thế giới sẽ biết phán xét như thế nào và vứt nó đi.
Hỏi [davehat]: Theo ý ông, phải chăng học cách sử dụng máy tính chia sẻ cùng một quá trình học tập trẻ em dùng để học.
Trả lời: Tôi tin rằng trường học là một cách phi tự nhiên để học. Tôi tin rằng sự học một cách tự nhiên là cái gì xảy ra trước và sau trường học. Nhưng có nhiều điều không thể học trong môi trường ở nhà. Trường học trở thành cần thiết bởi vì một số điều không được “nhúng” vào nền văn hóa của đời sống thường nhật của chúng ta nên trẻ em không thể học được chúng.
Máy tính bành trướng rất lớn cái gì đó trong giáo dục đời sống của trẻ. Cái điều mà máy tính làm là làm cho nó khả thi cho học tập tự nhiên, đúng nghĩa học mà không có dạy, không bị dạy, được mở rộng [phơi bày] đến một phạm vi lớn hơn của tri thức. Tôi nghĩ khi chúng ta nhìn bọn trẻ tự học, sử dụng máy tính và chơi các trò chơi hết sức phức tạp, và vượt qua các vấn đề kỹ thuật, chúng ta thấy chúng thực hành cùng một khả năng học tập tự nhiên đã cho phép chúng học nói, học vòi vĩnh bố mẹ, tìm đường quanh nhà, .v.v. mọi chiêu chúng học được ngoài trường học. Đó chính là học một cách tự nhiên.
Tôi hoàn toàn đồng ý với gợi ý của Davehat rằng khi chúng học với máy tính, chúng có thể tập kỹ năng học tập tự nhiên này. Vậy đó, sự va chạm lớn khi giao phó nhiều máy tính dưới sự kiểm soát của trẻ em là để xúc tiến học tập, học tập. Chúng ta sẽ xúc tiến việc học để trở thành người học tốt hơn, và đó chính là kỹ năng quan trọng nhất trong thế giới đang đổi thay nhanh chóng.
Ngày xửa ngày xưa, học đường hy vọng rằng trẻ em phải đi vào đời, biết làm những gì chúng đã được học. Trong một thế giới đổi thay nhanh chóng chúng phải đi ra ngoài, biết phải làm sao với cái chúng không được dạy. Nói cách khác, đi ra ngoài đã là kỹ năng học tập để làm việc và xử lí những tình huống chưa bao giờ có trước đó.
“Học, học nữa” đó là khẩu hiệu tối thượng cho nền giáo dục của tương lai.

Xin cảm ơn tất cả các bạn vì đã tham gia và đặt ra cho tôi những câu hỏi tuyệt diệu để suy nghĩ. Trong khoảng hai tuần nữa tôi sẽ đưa lên website OLPC một số suy tư sâu hơn về nhiều câu hỏi đã nêu ra ở đây.
Xin cảm ơn tất cả.
Điều phối viên: Cảm ơn Tiến sĩ Papert hôm nay đã kết nối với webchat. Bây giờ webchat bị đóng lại. Làm ơn ghé thăm Webchat Station USINFO là nơi mà bản tốc kí webchat sẽ được đưa lên (post) chỉ trong một ngày làm việc. Và xin kết nối với chúng tôi trong phiên thảo luận thứ hai của chùm thảo luận này sẽ diễn ra vào ngày mai.

(Khách mời được chọn do (họ) là chuyên gia, các quan điểm là của riêng khách mời và không nhất thiết phản ánh quan điểm của U.S. Department of State)

Chú thích:
[1] Chỗ này có vẻ như Papert lúng túng trong lập luận nên câu văn hơi tối, lủng củng, luộm thuộm … rất khó dịch! (Vương Đức Bình)
(Nguyên văn: We should be able to make them inexpensive enough so that what is already being spent on education will be the same kind of inexpensive enough so that it will be possible to provide computers within the budgets that are now being used for education.)
Nếu tôi không quá tệ và hiểu đúng ý Papert thì lẻ ra câu này phải là:
We should be able to make them inexpensive enough so that it will be the same kind of inexpensive of what is already being spent on education such that it will be possible to provide computers within the budgets that are now being used for education.

[2] Trong ngữ cảnh của đối thoại này tôi không hiểu OMPC là viết tắt của nhóm từ nào, không rõ có phải “One Machine Per Child” không? Hay người ta đã ghi nhầm OLPC thành OMPC? (Vương Đức Bình)